Steeds wisselende waterstanden: laanbeuken hebben het zwaar
ZUTPHEN – Begeef je je over de Voorsterallee in oostelijke richting, zie je in de verte Huis de Voorst opdoemen. Het wordt als een schilderij ingekaderd door de beukenbomen langs de allee. Het is een Rijksmonument, en de lanen eromheen zijn daar onderdeel van. Hoe daarmee om te gaan nu de toestand van de bomen langzaam maar zeker verslechtert?
Door Sander Grootendorst
Beuken hebben het in grote delen van de Achterhoek zwaar. Langs de lanen rond kasteel Hackfort in Vorden bijvoorbeeld ook. Sommige zijn gekandelaberd, dat wil zeggen zodanig gesnoeid dat alleen een kandelaarvormig skelet overblijft. Een van de maatregelen die je kunt nemen als een boom te weinig licht vangt, te weinig water binnen krijgt of anderszins in de problemen komt. De wortels van een gesnoeid exemplaar hoeven minder hard te werken.
Ook langs de Voorsterallee zijn een paar beuken gekandelaberd. Het valt nauwelijks op, want er groeien er hier nogal wat: twee rijen bomen aan elke kant van de weg. Je ziet trouwens overal zaailingen opkomen, jonge boompjes. Maar mochten de oude het niet meer redden, dan zijn die zaailingen natuurlijk nooit rap genoeg groot. En ze houden zich ook niet aan de keurige opstelling van hun ouders.
“Het gaat nog niet zó slecht met de beuken dat we nu meteen maatregelen moeten nemen”, zegt wethouder Sjoerd Wannet. “Maar het kan snel gaan zodra er meer bomen uitvallen. Onder meer omdat de bomen elkaar beschermen tegen felle zon. Als er gaten vallen in de rij, kunnen de andere verbranden.” In de praktijk wordt dat soms opgelost door de stam met doek te omwikkelen. Enkele jaren geleden nam Zutphen die maatregel bijvoorbeeld in het park aan de Coehoornsingel.
Oorzaak van de gezondheidscrisis bij de beuken langs de Voorsterallee en de Kapperallee (waar de Voorsterallee vóór het landgoed op uitkomt) is de steeds wisselende waterstand, zegt Wannet. “Of het is lange tijd heel droog, of het is lange tijd heel nat. De bomen kunnen hun huishouding niet meer reguleren.”
Hoe te handelen in de wetenschap dat de laan bij het Rijksmonument hoort? Wannet: “We zijn daarover in gesprek met de provincie. Je moet in elk geval de uniforme laanuitstraling zoveel mogelijk zien te behouden. Dat betekent dat je twee keuzes hebt: steeds kleine stukjes van die laan vervangen… of in één keer alles.” De vraag is vervolgens ook of er van die robuuste, maar nogal gevoelige beuken moeten wordt teruggeplant. Of…