Droogte, mais en druppelirrigatie: lessen uit vier jaar KLIMEA in de Achterhoek

ACHTERHOEK – Kennis, innovaties en praktijkervaringen over klimaatbestendige melkveehouderij
In het project Op weg naar een Klimaatbestendige Melkveehouderij in de Achterhoek (KLIMEA) zijn de afgelopen vier jaar kennis en innovaties ontwikkeld, gedeeld en gedemonstreerd over het klimaatbestendiger maken van melkveebedrijven in de Achterhoek. Tijdens het onlangs gehouden eindseminar werd de samenwerking tussen wetenschap en praktijk in dit project als groot pluspunt bestempeld.

Welke invloed heeft klimaatverandering op melkveebedrijven in de Achterhoek en hoe kunnen melkveehouders hun bedrijven klimaatbestendiger maken tegen droogte en hitte? Welke klimaatadaptatie-maatregelen zijn effectief in de praktijk? In een publiek-private samenwerking heeft Wageningen Livestock Research deze vragen verkend met partners VK-Oost, FrieslandCampina, Provincie Gelderland, Vitens, Waterschap Rijn en IJssel en ForFarmers. Naast onderzoek werd met zes melkveehouders van VK-Oost de kennis in de praktijk gebracht en gedeeld met andere veehouders in de Achterhoek.

Theorie en praktijk
Tijdens de slotbijeenkomst, geleid door VK-Oost-voorzitter John Koeleman, werd gedeeld wat het project opgeleverd heeft en werden conclusies en aanbevelingen gedaan voor een robuustere klimaatbestendige melkveehouderij in de Achterhoek en welke kenniselementen nog ingevuld moeten worden.
Drie van de zes deelnemende melkveehouders, allen leden van VK-Oost, kwamen aan het woord over genomen maatregelen en ervaringen. Zo gingen ze onder andere in op beregenen, druppelirrigatie in mais, kruidenrijk grasland en andere ervaringen met uitgevoerde adaptatiemaatregelen. Video’s van deze zes melkveehouder zijn hier te bekijken.

Diverse effecten van klimaatverandering 
Klimaatverandering kan zowel ongunstige als gunstige effecten hebben voor de melkveehouderij. Weersextremen zoals hitte en droogte zorgen bijvoorbeeld voor lagere gewasopbrengsten en voederwaardes, milieuschade en hittestress. Maar gewasopbrengsten kunnen ook stijgen door warmere winters, een langer groeiseizoen en meer CO2 in de lucht. Projectleider Marion de Vries deelde de voorspelde effecten van klimaatverandering en de mogelijkheden voor klimaatadaptatie op basis van internationale literatuurstudies en een in 2021 gehouden enquête onder VK-Oost-leden. Hoe raakten droogte en hitte toen de melkveebedrijven? Welke adaptatiemaatregelen vinden boeren geschikt voor de Achterhoek?
“Ongeveer de helft van de geënquêteerde melkveehouders in de Achterhoek gaf aan dat de droogte in 2018, 2019 en 2020 ernstige tot zeer ernstige gevolgen had voor grasopbrengsten, ruwvoervoorraden, zodekwaliteit, kosten en arbeid op hun bedrijf. De grasopbrengst daalde in die jaren gemiddeld met 23% ten opzichte van omliggende jaren. Beregening blijkt de belangrijkste verklarende factor te zijn voor verschillen in droogtebestendigheid van grasproductie, maar ook grasklaver en drainage lijken een rol te spelen.”

Gras- en maisopbrengsten in 2050
Idse Hoving van Wageningen Livestock Research deelde de uitkomsten van een modelstudie naar de effecten…

Media