Alarm om dalende vlinderstand
ACHTERHOEK – De Gelderse natuur bruist in het voorjaar en de zomer van leven. Bloemen bloeien, jonge vogels laten van zich horen, bijen zoemen en vlinders fladderen van bloem naar bloem. Maar achter dit kleurrijke schouwspel schuilt een zorgwekkende ontwikkeling: het aantal dagvlinders neemt al jaren sterk af. Geldersch Landschap & Kasteelen (GLK) zet zich in om deze trend te keren – en roept iedereen op om een steentje bij te dragen.
Dramatische achteruitgang
Gelderland is van oudsher rijk aan dagvlindersoorten, waaronder opvallende soorten als de grote weerschijnvlinder, keizersmantel, koninginnenpage en het zeldzame gentiaanblauwtje. Toch zijn de cijfers schokkend. Uit recente gegevens van het CBS en De Vlinderstichting blijkt dat tussen 1992 en 2024 de vlinderpopulaties gemiddeld met 56 procent zijn afgenomen. In 2024 werd voor het tiende jaar op rij een daling gemeten – met de laagste aantallen sinds het begin van de tellingen. Zelfs bij de vijftien meest voorkomende soorten, zoals het groot koolwitje en het icarusblauwtje, is het aantal vlinders in tien jaar met bijna 40 procent afgenomen.
Deze daling is zorgwekkend, want dagvlinders zijn belangrijke bestuivers én een onmisbare schakel in het voedselweb. Als het slecht gaat met vlinders, heeft dat gevolgen voor talloze andere dier- en plantensoorten.
Oorzaken en oplossingen
De achteruitgang van vlinders wordt vooral veroorzaakt door het verdwijnen en versnipperen van geschikte leefgebieden zoals bloemrijke graslanden en heide. Ook de kwaliteit van deze gebieden gaat achteruit door stikstofneerslag, klimaatverandering en chemische bestrijdingsmiddelen.
GLK neemt daarom concrete maatregelen. In een aantal natuurgebieden in Gelderland worden de leefomstandigheden voor vlinders verbeterd. Het doel: stabiele, robuuste populaties die kunnen overleven – zelfs in jaren waarin het tegenzit. En omdat GLK deze natuurgebieden duurzaam beschermt, blijft deze inspanning niet beperkt tot de korte termijn.
Iedereen kan helpen
Ook inwoners kunnen iets doen. Tuinen en balkons samen vormen namelijk een groot netwerk van potentiële leefgebieden. Een paar eenvoudige stappen maken al verschil: laat delen van het gazon ongemaaid, kies voor inheemse bloemen en struiken, en laat ergens in de tuin een hoekje rommelig voor overwinterende insecten. Zo draagt iedereen bij aan het herstel van de vlinderstand. Op de website van GLK staat meer informatie over de actie en over wat iedereen zelf kan doen: www.glk.nl/actievlinder.
Jeroen van Wijk is een jonge natuurfotograaf en ecoloog met een masteropleiding in bos- en natuurbeheer. Zes keer per jaar gaat hij voor Geldersch Landschap & Kasteelen op pad en doet hij door middel van tekst…
Media
